W poprzednim odcinku bloga: Aberracje własnymi słowami dokonano rozgraniczenia pomiędzy aberacją sferyczną a chromatyczną.
Wiadomo już że w przypadku aberracji sferycznej promenie świetlne wpadające przez środkową część soczewki ogniskują się w innymi miejscu niż promenie wpadające przez jej część zewnętrzną.
W ten sposób można wyodrębnić:
Aberracja sferyczna pozytywna (SA=+) - promienie z zewnętrznej części soczewki ogniskują się bliżej niż promienie z centrum soczewki, taki rodzaj aberracji występuje w soczewkach wewnątrzgałkowych sferycznych. Pozytwną aberracje sferyczną posiada także rogówka (pierwsza od lewej ilustracja na rysunku powyżej).
Aberracja sferyczna negatywna (SA=-) - promienie z zewnętrznej części soczewki ogniskują się dalej niż pomienie z centrum soczewki, taki rodzaj występuję w niektórych rodzajach soczewej wewnąrzgałkowych asferycznych, np. Optiflex Genesis Comfort NY. Również młoda soczewka własna (fizjologiczna) posiada negatywną aberrację sferyczną, która wraz z upływem lat maleje i w wieku ok. 45 lat przechodzi w aberrację sferyczną pozytywną (pierwsza od prawej ilustracja na rysunku powyżej).
Brak aberracji sferycznej, optyka bezaberracyjna (SA=0) - promienie zarówno z zewnętrznej jak i centrum soczewki ogniskują się w jednym miejscu. W taki rodzaj optyki wyposażone są niektóre modele soczewek wewnątrzgałkowych (środkowa ilustracja na rysunku powyżej).
Jak zmienia się aberracja oka wraz z wiekiem
- Na zielono - aberracja rogówki - poztytwna przez całe życie
- Na czerwono - aberracja soczewki własnej - w okolicach 45 roku życia zmienia znak z negatywnej na pozytywną
- Na fioletowo - wypadkowa aberracja całego oka
Strzałką oznaczono moment wszczepu soczewki wewnątrzgałkowej sferycznej - powoduje to gwałtowny wzrost pozytywnej aberracji układu optycznego całego oka. Skutkiem tego jest spadek jakości widzenia kontrastowego, ale również wzrost zakresu głębi ostrości.
Aberracje sferyczne - trochę bardziej zaawansowana wiedza
Aberracja sferyczna dodatnia to jedna z aberracju wyższego rzędu (HOA - Higher Order Aberrations), a dokładnie czwartego rzędu ("Spherical Aberration" na rysunku poniżej)
W większości opracowań okulistyczych podawana jest piramida Zernike (opisująca aberracje niższego i wyższego rzędu) do aberracji 4 rzedu (czyli 5 wierszy - pierwszy wiersz został oznaczony cyfrą 0), ponieważ takie aberracje występują najczęściej w oku.
Dla przypomnienia - aberracje rzędu 0, 1 i 2 to aberracje niższego rzędu (LOA - Lower Order Aberrations), natomiast od rzędu 3 zaczynają się aberracje wyższego rzędu (Higher Order Aberrations).
Aberracja sferyczna ujemna jest aberracją 6 rzedu i wraz z aberracją sferyczną pozytywną jest wykorzystywana w kontrukcji optyki niektórych soczewek EDOF.
Na rysunku poniżej znajduje się piramida Zernike z aberracjami do 6 rzędu z zaznaczonymi na czerwono aberracjami sferycznymi dodatnią i ujemną.
